Pul yoxsa dəyər?

Pul yoxsa dəyər yaratmaq

Pulun olmadığı zamanlarda insanlar barter sistemi vasitəsilə mübadilə edir və özlərinin ehtiyacı olan şeyləri mübadilə vasitəsilə təmin edirdilər. Bu sistemin bir sıra çətinliklərinin( məhsulun və ya xidmətin həqiqi dəyərinin mübadilə zamanı tam olaraq qarşılıq tapmaması) olmasına baxmayaraq bir neçə min il bu sistem bəşərin həyatında əhəmiyyətli yer tutdu. Sonralar metal sikkələrin(dövlətlərin buraxdığı rəsmi sikkələr), qızıl və qiymətli əşyaların ticarət vasitəsi kimi istifadə olunmağa başlaması geniş vüsət aldı. Və çox maraqlıdı ki, bu gün artıq bu mübadilə vasitəsinin yerini kağız pullar almışdır və bu da paralelində inflyasiya, dolayısıyla, alıcılıq qabiliyyətinin düşməsi kimi bir sıra problemləri gətirmişdir. Birinci dünya müharibəsindən qısa bir müddət sonra Almaniyada insanlar araba dolu(dəyərsizləşən) kağız pulları mal və ya xidmət almaq üçün istifadə edirdilər. Yaxın zamanlarda Venezueladan olan görüntüləri yəqin ki bir çoxunuz görmüsünüz. Elə isə ciddi sual çıxır ortalığa? Hər hansı iqtisadi çalxalanma, fəlakət ssenarisində ki bu gün bu artan inflyasiya və pulun dəyərsizləşməsi fonunda daha çox mümkün görünür insanlar bu “dəyərsiz kağızın” arxasıncamı qaçmalıdırlar yoxsa dəyərlərin? Burda dəyər dedikdə iqtisadi dayanıqlılıq və real ölçüləbilirlik anlaşılmalıdı. Zatən pulun həqiqi qiyməti onun arxasında dayanan gerçək dəyərlə ölçülməlidir. Bu dəyərlər isə insan resurslarının düzgün qiymətləndirilməsi və onların potensialının yüksək səviyyədə ortaya qoyulması ilə yaradıla bilər. Heç kəsə sirr deyil ki, müxtəlif sahələrdə, eləcə də, biznesdə bu gün gördüyümüz bütün gəlişmələr və sıçrayışlar “insan”a borcludur. Uzun sözün qısası, zənnimizcə, puldan daha vacib olanı əməkdi, dəyərli olanı yaratmaq, ortaya qoymaqdı. Bu dəyərlərdən biri də miqyaslana bilən bizneslər qurmaq və sürdürməkdir.