Məyyən Bilikləri Unut, Kilidləri Aç və Maliyyə və Həyatına Nəzarəti Geri Al
Pul ifşa oldu( Money Unmasked) kitabının icmalı
Garrett Gunderson
XÜLASƏ
Ənənəvi maliyyə idarəetməsi anlayışları artıq bu günkü dünyada o qədər də effektiv deyil. Bir çoxumuz qənaət edir, çalışır, pul toplayırıq, lakin nə qədər əziyyət çəksək də, sonda bunun yetərli olmadığını görürük.
Garrett Gundersonun “Money Unmasked: Unlearn, Unlock, and Take Back Control of Your Finances and Life” adlı kitabı pul, qənaət və təqaüdlə bağlı köhnə yanaşmaları alt-üst edərək, maliyyə gələcəyinizi daha maraqlı və perspektivli şəkildə formalaşdırmaq üçün yeni və səmərəli metodologiya təklif edir. Bu kitab, maliyyənizi əldə etməyin, qorumağın və artırmağın yollarıyla yanaşı, həyatınızı dolğun yaşamağınız üçün bir bələdçiyə çevrilir.
Müəllif Garrett Gunderson oxucularına riskləri azaltmaq, gizli kapitala çatmaq, hesablanmış risklər götürmək və vaxtınızı pul qazanmağa sərf etmədən nağd axını yaratmaq üçün praktik addımlar təqdim edir.
Pul ifşa oldu( Money Unmasked) kitabının icmalından öyrənəcəksiniz:
- Pul şəxsiyyətinizi necə açacaqsınız.
- Çatışmazlıq düşüncəsini necə yaradıcı dövrlə əvəz edəcəksiniz.
- Gizli zehni, münasibət və maliyyə kapitalını necə üzə çıxaracaqsınız.
- Mənfəəti açmaq üçün necə bir çərçivə yaradacaqsınız.
GİRİŞ
Mən kömür mədənçisinin oğluyam, atam kimi. Mənim ulu babam da ehtiyac içində doğulmuşdu və bütün həyatı boyunca fədakarlıq etməli olmuşdu. Mən bu çatışmazlıq düşüncəsini miras almışdım və bu düşüncə ilə qəpik-qəpik qənaət edirdim. Mənim əsas məqsədim pul yığmaq və qazanmaq idi.
Əslində, çatışmazlıq düşüncəsi bir epidemiya kimidir. Bizi əhatə edən dünya bu düşüncədən qidalanır. Resursların məhdud olduğuna inam zənginliyin ən böyük dağıdıcısıdır. Bu düşüncə bizə resurslardan düzgün istifadəni, əməkdaşlığı və yeniliyi unutdurur. Məhdud resurslar inancı hər şeyin rəqabət, qorxu, məhv və hətta hüququ təmsil edən bir proses olduğunu göstərir. Bu düşüncənin nəticəsi isə fədakarlıqdır.
Bir müddətdən sonra mən həyatımı idarə edən bu mifləri atmağa başladım. Çatışmazlıq düşüncəsini və pulla bağlı bütün yanlış inanclarımı tamamilə tərk etdim. Sonra isə özümə bir neçə sual verdim və bu suallar mənim üçün gizli “sehrli” rəqəmi açdı. Bu suallar Dəyər İndeksinə çevrildi.
1-ci Fəsil: Sənin Rəqəmin Nədir?
İndi təsəvvür et ki, hər ay sənin üçün on dollar ayrılır, ömrünün sonuna qədər. Bu əlavə pulla nə edərdin? Bu pulu əldə etdiyin üçün necə hiss edirsən? İndi təsəvvür et ki, hər ay yüz dollar əldə edirsən. Nə edərdin? Gəlin, bir sıfır da əlavə edək. Nə edərdin? Davam et. Daha çox sıfırlar əlavə et. Nə olacağını bilirsən. Hər mərhələdə öz hisslərini və bu pulla nə edəcəyini qeyd et. Sonda bir milyard dolların olduğunu təsəvvür et. Bəs milyarder olsaydın, nə edərdin?
Bu tapşırıq zamanı hansı anda pulun sənin üçün nə edə biləcəyi və ya ala biləcəyi şeylərdən əl çəkib, başqaları üçün necə dəyər yarada biləcəyini düşünməyə başladın? Hansı mərhələdə bu keçidi etdin? Əgər bu mərhələ ayda on min dollar olanda baş verdidirsə, bu sənin gizli rəqəmindir. Mən buna Dəyər İndeksi deyirəm. Bu, diqqətimizi şəxsi istehlakdan başqaları üçün dəyər yaratmağa yönəltdiyimiz nöqtədir.
Dəyər İndeksini tapanda və pul artıq nəyisə etməyin və ya etməməyin əsas səbəbi olmadıqda, ehtimallar üçün məkan açılır. Biz dəyəri önə çəkəndə, öz vizyonumuzu genişləndirə bilərik. Amma unutma, məsələ rəqəmdə deyil, məsələ perspektivdə və vizyondadır. Vizyon dəyər yaratmaq üçün əsas konteynerdir. O, konteksti yaradır və hərəkətləri müəyyən edir.
İndi ki, öz Dəyər İndeksi rəqəmini tapdın, vaxtın, pulun və hətta bacarıqların məhdudiyyətlərini kənara qoy. Bu məhdudiyyətlər yalnız hər şeyi təkbaşına və ya çox tez etməyə çalışanda meydana çıxır. Sadəcə məhdudiyyətsiz xəyallar qurmağa hazır ol. Səni nələr çağırır? Nələr səni cəlb edir? Sənin Dəyər İndeksin, həm də bu gün öz həyatın, vizyonun haqqında düşünmə imkanıdır. Artıq düşün ki, bu vizyonu necə həyata keçirə bilərsən. Pulu kifayət qədər topladıqdan sonra deyil, məhz indi – elə indi başla.
2-ci Fəsil: Qazan, Sonra Oyna
Uğur nədir və sənin üçün uğur nə deməkdir? Cəmiyyət bizə bunun yalnız tanınmaq, pul və müqayisə ilə bağlı olduğunu inandırmağa çalışır: Başqalarından daha çoxun varmı? Həmçinin, cəmiyyət bizə “bir gün” üçün fədakarlıq etməyi öyrədir.
Qazan, Sonra Oyna “bir gün” haqqında deyil, məhz indiki an haqqında. Bu, həyatından sonra da davam edəcək bir irs yaratmaq haqqındadır. Bu, səni bir ömür boyu cəlb edəcək bir məqsəd yaratmaq haqqındadır. Qazan, Sonra Oyna ilk növbədə həyat keyfiyyətinə diqqət yetirmək deməkdir; dəyərin isə dolu yaşanmış bir həyatın təbii nəticəsi olmasıdır. Pul dəyərin ardınca gəlir. Qazan, Sonra Oyna yaratmaq, genişlənmək və yeniliklər etmək deməkdir və bu da insanın yaradıcılığı vasitəsilə resursların kifayət qədər olduğuna inamdan qaynaqlanır. Bolluqdan çıxış edən insanlar başqalarının həyatında dəyər yaradır və bununla da özlərinə daha çox xoşbəxtlik gətirirlər.
Öz oyununuzu əvvəldən müəyyənləşdirin və onun qazanmağa dəyər bir oyun olduğuna əmin olun. Əgər oyundan əvvəl bir qələbə yaratmaq mümkün deyilsə, oynamayın. Burada vizyon qələbədir. Dəyər yolu göstərir. Dollarlar isə yalnız nəticədir. Çiçəklənmə isə sizin varoluş halınızdır.
Sitkomları, idman proqramlarını həddindən artıq izləmək kimi qaçış yollarından qaçın. Xarici səs-küyləri azaltmaq və daxili səsinizi, vizyonunuzu tapmaq üçün hobbilərə güvənin. Dəyər İndeksi tapşırığını yerinə yetirərək mən milyard dollarlıq sualla bağlı qaranlıqda qalmışkən, bir milyard insana əyləncə və komediya vasitəsilə kömək etmək vizyonu yaratdım. Sonda, təsdiq axtarmaq tələsindən qaçın. Bunun əvəzinə, intuisiyanıza qulaq asmağa və ehtimalların gücünü qəbul etməyə hazır olun. İnsanlar başa düşmədiklərindən qorxur, anlaya bilmədiklərini rədd edir və artıq bağlı olduqları itirilmiş oyunları qorumağa çalışırlar. Lakin itirilmiş oyundan sağalmaq üçün əvvəlcə onu oynadığımızı qəbul etməliyik.
3-cü Fəsil: İtirilmiş Oyunlar
Mənim “Artıq Qazanmısan” adlı teatral açar nitqimdə, mən dörd sərnişinlə xəyali bir avtomobil səfəri səhnəsini canlandırıram. Bu sərnişinlər bir-birləri ilə mübahisə edirlər, yalnız öz məqsədlərinə fokuslanırlar və əsas hədəfi nəzərə almırlar, nəticədə birgə işləyə bilmirlər. Bu sərnişinlər əksərimizi idarə edən Dörd Kölgə Personajını təmsil edir. Onlar sizi əla təcrübələrdən və hətta məqsədinizə çatmaqdan məhrum edirlər.
Bu Dörd Kölgə Personajı, İstehlakçı Şəraitindən inkişaf edir. Onlar, miras qalmış pul düşüncələrimiz və uşaqlıqda yaşadığımız həll olunmamış travmalarla güclənir. Personajlar bunlardır: Səy Göstərən, Xəsis, Konservativ və Riskli Oyunçu. Biz adətən bu personajlardan birinin bizi idarə etməsinə icazə veririk, bəzən də başqa bir personaj bizi arxa oturacaqdan idarə edir. Dəyər İndeksi rəqəminizi tapdıqdan sonra növbəti addım, maliyyə, biznes və həyat qərarlarınıza təsir edən bu Kölgə Personajının hansı olduğunu anlamaqdır.
Çox insan Kölgə Personajlarının təsiri altına düşür, çünki “seçdikləri oyunu qazansalar” nə olacağını düşünmürlər. Xəsis xərcləmək istəmədiyi pulla qalır. Konservativ isə tükənmək qorxusundan istifadə etməyə cəsarət etmədiyi təqaüd vəsaiti ilə qalır. Səy Göstərən tükənir. Riskli Oyunçuya isə qısa ömürlü sərvətlə qalır. Kölgə Personajları eqoistdir və bizi uduzduğumuz bir oyuna bağlayırlar. Biz bu personajlardan biri olmaya bilərik, amma heç vaxt tam şəkildə bu təsirlərdən uzaq deyilik.
Uğurlu Personaj isə diqqətini dəyər yaratmağa, xidmət etməyə və başqalarının problemlərini həll etməyə yönəldəndə açılır. Səy Göstərən, səbirsiz, narazı bir insandır, amma onun uğurlu personajı Yaradıcıdır, bir yenilikçi və ya sahibkardır. Yaradıcı özünü tanımağa yönəlir və yaratdığı dəyərdə məmnunluq tapır. Xəsisin uğurlu personajı Düşüncəli Menecerdir – detallara diqqətli, səmərəli və şeyləri yaxşılaşdırmağı bacaran biridir. Konservativin uğurlu personajı Planlaşdırıcıdır – sabit, təhlükəsiz, düşüncəli və strateji insana riskləri minimallaşdırmaq və ehtiyat tədbirləri üçün vacibdir. Riskli Oyunçunun uğurlu personajı isə Katalizatordur – vizioner və əlaqələndirici şəxsdir. O, böyümə yollarını taparaq başqalarını yüksəldir.
Artıq hansı Kölgə Personajlarının həyatınızı və işinizi idarə etdiyini anlaya bilərsiniz. Kölgə Personajından Uğurlu Personaja keçid, dəyərinizi genişləndirmək haqqındadır. Bu, yalnız nə qədər pulun olduğundan deyil, o pulun sizə və başqalarına necə xidmət etdiyindən asılıdır.
4-cü Fəsil: Keçid
Sizin Kölgə Pul Personajınızdan Uğurlu Pul Personajınıza keçid etmək üçün bu dörd addımlı formul nəticələr əldə etməyə, riski minimuma endirməyə və təqaüdə çıxmaq istəməyəcəyiniz bir həyat yaratmağa kömək edəcək.
Birinci Addım: Birgə Yaradın
İnsanlar hər şeyi özləri etmək məcburiyyətində olduqlarını düşündükləri zaman Kölgə Personajının təsiri altına düşürlər. Fikirlərinizi və ya problemlərinizi paylaşa biləcəyiniz, sizə dəstək ola biləcək və ya ilham verəcək bir insan tapın. İstehlakçı Şəraitindən çıxıb yaradıcılığa keçmək üçün sizi məsuliyyətli tutacaq və ya yeni imkanlar yaradacaq bir ortaq tapın. Nəticə? Sürətləndirilmiş və zövqlü nəticələr.
İkinci Addım: Aradan Qaldırın
Yeni bir şeyə başlamazdan əvvəl həyatınıza yer açın və nəyisə buraxın – fiziki və mənəvi olaraq. Unutmayın ki, rədd edilmək, mühakimə olunmaq və ya üzləşmək qorxusundan həll olunmayan hər şey, sadəcə daha çox vaxt alır və uzunmüddətli perspektivdə yaratmaq qabiliyyətimizi məhv edir. Qaçış yollarını aradan qaldırmaq üçün sadəcə özünüzə soruşun: “Nə işləmir və onun necə işləməsini istəyirəm?” Bunu sağlamlıq, münasibətlər, maliyyə və ya hər hansı bir sahə üzrə tətbiq edin.
Üçüncü Addım: Tapşırıqları Paylayın
Tapşırıqların ötürülməsi indi çətin görünə bilər, amma sonradan asanlaşır. Tapşırıqlar bumeranq kimidir. Onlar həmişə geri qayıdır. Buna görə də rolları ötürün. Qaçış yollarını aradan qaldırmaqla, bərpa ola və daha çox vaxt tapa bilərsiniz. Əlavə vaxtla siz öz bacarıqlarınıza daha çox diqqət yetirə bilərsiniz. Amma bunu etmək üçün Uğurlu Personajınızda olan insanları işə götürün.
Dördüncü Addım: Əməkdaşlıq Edin
Qazanılmış oyuna aparan dördüncü addım əməkdaşlıqdır. Bu, komandanızın əvvəlcə malik olmadığı qabiliyyətləri gətirmək haqqındadır. Tapşırıqların ötürülməsi sizə daha yaxşı işləmək və daha səmərəli olmaq üçün dəstək gətirsə də, əməkdaşlıq vizyonunuzu genişləndirəcək qabiliyyətlər gətirir. Sizin malik olmadığınız Uğurlu Personajda olan insanları tapın. Onların bacarıqlarından istifadə etməklə daha çox nail olmaq üçün çatışmayan komanda üzvlərini tapın.
5-ci Fəsil: Gizli Kapitalı Açmaq
Gizli Kapitalınızın harada olduğunu bilmək, onu necə inkişaf etdirmək, genişləndirmək və ondan istifadə etmək varlığa gedən yoldur. Bu, qazandığınız oyunu yaratmağın və nəhayət, çatışmazlığı aradan qaldırmağın açarıdır.
Birinci: Zehni Kapital
Ən böyük aktiv siz özünüzsünüz – bu, bir bond, səhmlər və ya hətta daşınmaz əmlak deyil. Zehni Kapital, sizin aktivlərinizi və dəyərinizi açmaq üçün açardır. Zehni Kapital bunları əhatə edir: Təhsil, Təcrübələr, İnsaytlar, Maraqlar, Alətlər və Bacarıqlar.
Bu, sizin ideyalarınız və bacarıqlarınızın, təcrübənizin, emosional zəkanızın və dürüstlüyünüzün birləşməsidir. Bu, bildiyiniz hər şeydir. Zehni Kapital dürüstlük ilə sürətlənir. Özünüzə sadiq olaraq, bildiyiniz daha çox şeyi açırsınız. Öz yolunuzu yaradın. Sizi idarə edən nədir, kəşf edin və nəyi ən çox sevdiyinizi və nəyi ən yaxşı bacardığınızı bilmək ilə nəticələrə daha sürətlə nail olun. Maraqlı olun. Hansı problemləri həll etmək üçün xüsusi qabiliyyətlərə sahibsiniz? Təbiətinizdən irəli gələn hansı yollarla xidmət etmək istərdiniz? Suallar verin, başqalarının maraqlarını öyrənmək üçün sorğuda qalın və onların nəyə dəyər verdiklərini kəşf edin. Bu proses çətin ola bilər. Ancaq bilin ki, nəhayət oraya çatacaqsınız.
Növbəti: Münasibət Kapitalı
Münasibət Kapitalı dünyanın ən az istifadə olunan aktividir. Bu, dəyər yarada bilən və dəyəri necə qəbul edib tələb etməyi bilən insanlardan gəlir. Bu, siz münasibət qurduğunuz insanlardan və hətta onların tanışları vasitəsilə olan şəbəkələrindən ibarətdir. Münasibət Kapitalı bunları əhatə edir: Abunəçilər, Müştərilər, Mentorlar, Ailə, Dostlar və Komanda.
İnsanlara sərmayə qoyun. Onları tanıyın. Mövcud olun. Ünsiyyətdə olmaq üçün mütləq bir məqsəd güdməyiniz və ya nəsə əldə etməyə çalışmağınız lazım deyil. Sadəcə açılın, paylaşın. Gerçək olun. Çatışmazlıqlarınızla barışın. Münasibətləri qurmaq üçün vaxt ayırın. Vaxtınızı azad etmək üçün işləri başqalarına tapşırın və sizə xidmət edən insanlarla əlaqə yaradın. Münasibət Kapitalını açmaq üçün məhdudiyyətlərinizin, diqqəti yayındıran şeylərin və maneələrin siyahısını tərtib edin. Sizə kimlərin kömək edə biləcəyini bilmirsinizsə, sadəcə şəxsi və peşəkar şəbəkənizdə olan insanların siyahısını yaradın.
Dəyər Tənliyi qazanan oyunun açarıdır. Bu, biliyinizi istifadə edib insanlarla əməkdaşlıq edərək mənfəət yaratmaq prosesidir. Dəyər Tənliyi belədir:
Zehni Kapital x Münasibət Kapitalı = Maliyyə Kapitalı.
Unutmayın ki, nə vaxt pul problemi yaşadığımızı düşünsək, bu pul problemi deyil; bu, Zehni və ya Münasibət Kapitalı problemidir. İnsanlar dəyər verdikləri şeylərə xidmət etmək və dəstək olmaq fürsətini sevirlər. Dəyər yaradan olun. Tövsiyə edilə bilən biri olun. Münasibət Kapitalı siyahınızda hər vəziyyətdə dəyər qatın. Zamanla görəcəksiniz ki, aldığınız dəyər verdiyiniz dəyərin və kim olduğunuzun əksidir.
6-cı Fəsil: Yaradılış Dövrü
Yaradılış Dövrü, Zehni və Münasibət Kapitalınızı işə salaraq başqaları ilə əməkdaşlıq etmək və nəyi ən yaxşı bacardığınıza fokuslanmaq prosesidir. Siz ən yaxşı imkanları müəyyənləşdirir və ya dərhal gəlir gətirən axınlara çevirir, ya da onlara çox vaxt və ya pul xərcləmədən əvvəldən onlardan imtina edirsiniz. Proses dörd addıma bölünür:
Birinci Addım: Fikirləri “Beyin Fırtınası” Edin və Təhlil Edin
Bir vizyonla başlayın. Başqalarının görmədiyi nəyi görürsünüz? Həvəslə ixtira etmək və ya yaxşılaşdırmaq üçün hansı yollar sizi coşdurur? Nə icad edəcəyinizdən əmin deyilsinizsə, “İnsanlar hansı problemlərlə üzləşirlər?” sualını verin. Qaçmaq istədiyiniz ideyanı tapdıqdan sonra özünüzlə bir yoxlama aparın. Bu fikir Dəyər İndeksinizlə uyğun gəlirmi? Bu, vizyonunuzu reallaşdırmağa və sevdiyiniz bir həyat yaşamağınıza kömək edəcəkmi?
İkinci Addım: Fikirləri Konsepsiyaya Çevirin
Bir konsepsiya ideya ilə plan arasındakı boşluğu aradan qaldırır. Bu, dəyər qatacağınız yolları daha dəqiq və spesifik şəkildə başqalarına asanlıqla izah edə biləcəyiniz formada aydınlaşdırır. Bir ideya o zaman konsepsiya halına gəlir ki, onu başqaları ilə paylaşa bilirsiniz və onu daha dəqiq və spesifik şəkildə formalaşdırırsınız. İki və ya üç cümlə ilə başqalarına biznesin mahiyyətini aydın və qısa şəkildə təsvir edə bildiyiniz zaman möhkəm bir konsepsiyanız olduğunu bilirsiniz.
Üçüncü Addım: Bir Çərçivə Qurun
Çərçivə, sizin təkmilləşdirilmiş konsepsiyanızı həyata keçirmək üçün bir plandır. Yaradıcının vizyonu prosesi başladır və çərçivə bu vizyonu reallığa çevirir, belə ki, hər an və ya hər addımda iştirak etməyiniz lazım deyil. Doğru çərçivə başqalarının bu prosesi sizin üçün və sizinlə birgə necə həyata keçirəcəyini detallaşdırmağa kömək edir.
Dördüncü Addım: Məhsul, Xidmət və ya Təcrübəni Bazar Meydanına Aparın
Çərçivəniz yaradıldıqdan sonra, ideyanızı bazara həqiqi bir məhsul, xidmət və ya təcrübə olaraq təqdim etməyin vaxtıdır. Bu məqamda, artıq müştəriləriniz olduğuna görə, ideyanızdan pul qazana biləcəyinizə əminsiniz. Əgər abunəçiləriniz və ya pərəstişkarlarınız yoxdursa, məhsul və ya xidmətinizi Katalizatorlara – təsirli əlaqələrə təklif edərək başlaya bilərsiniz ki, onlar sizin etdiyiniz işin təbliğatçıları olsunlar. Yaratdığınız çərçivəni həyata keçirin və onu zamanla genişləndirmək, məhsuldarlığı və potensialı artırmaq üçün təkmilləşdirin. Erkən mərhələlərdən əldə etdiyiniz vəsaiti çərçivəni dəstəkləyənlərə ödəmək üçün istifadə edin.
7-ci Fəsil: Vaxtı Yenidən Qazanmaq
Vaxt pul deyil. Pul bizi aldada bilər, çünki bizi ona görə izləməyə təhrik edir – bu da bizim vaxtımızın, vizyonumuzun və nəticədə həyatımızın qiyməti ilə bağlıdır.
Dünya işlərinə sıxışdığımızda, bizi istiqamətləndirən daxili səsi eşitmək çətindir, daha azı isə onu dinləməyə və tapmağa vaxt ayırmaq. Daxili prosesinizi tapın və sizin üçün ən yaxşısını kəşf edin. Bu kitabdakı biliklərinizi tətbiq etməyə, Qazanan Şəxsiyyətinizə daxil olmağa, Zehni və Münasibət Kapitalınızı istifadə etməyə və Yaradılış Dövrünə başlamağa hazır ola bilərsiniz, amma öncə dinləyin. Vaxt yaradın və ona sərmayə qoyun. Öz vaxtınızı istifadə etmək üçün öz qaydalarınızı yaradın. Düşüncələrinizi və fəaliyyət planlarınızı dörd kateqoriyaya ayırın:
- Ediləcək İşlər. Gələcək iki həftə ərzində hansı işləri görməlisiniz?
- Sonra. Gecikmədən həyata keçirmək istədiyiniz addımları qeyd edin. Bir gündəlikdən və ya tətbiqdən istifadə edin və bunları daha sonra təqviminizə köçürün.
- Heç vaxt. Dəyər İndeksinizə uymayan şeylərdən imtina edin.
- Park Yeri. Burada “nə vaxtsa” ideyalarınızı, beyin fırtınası nəticələrini yerləşdirin. Gələcəkdə nələrin ortaya çıxabiləcəyi üçün heç bir narahatlıq olmadan yer ayırın.
Park yerinizi və “sonra” kateqoriyalarınızı istədiyiniz qədər tez-tez gözdən keçirə bilərsiniz. Sizi yoran imkanlara “yox” deyin. Münasibətlərdə şüurlu olun. Vaxtınızı keçirmək istədiyiniz insanları diqqətlə seçin. Yaratmadığınız qaydalar və sərhədlər dünyanı sizin üçün qərar verməyə dəvət edir. Dünya və cəmiyyətin sonsuz istehlak ehtiyacı var. Öz dəyərinizi bilmədən və qazanmağınızı müəyyən etmədən, vaxt heç vaxt kifayət etməyəcək.
Buna görə, qazancınızı, qaydalarınızı bilin və həyatı öz şərtlərinizə uyğun yaşayın. Özünüzə və həyat tərzinizə sərmayə qoyun. Sonra iş və əyləncə arasında sərhədləri daima balansda saxlayın.
8-ci Fəsil: Nağlı Yenidən Qazanmaq
Net(yekun) dəyərinizi qoruya və toplaya bilərsiniz, amma net dəyəri qurduqdan sonra, ona necə daxil olub ondan necə istifadə edə bilərsiniz?
İqtisadi müstəqillik, aktivlərinizdən yaranan əsas xərclərinizi ödəmək üçün kifayət qədər təkrarlanan gəlir (yəni nağd axın) əldə etdiyiniz zaman baş verir. Bu, o deməkdir ki, siz o gün işdə olmasanız belə, gəlir əldə edirsiniz. Bu, gəlirin tamamilə passiv olması demək deyil, çünki hələ də onu izləmək, idarə etmək və saxlamaq lazımdır. İqtisadi müstəqillik yaratdığınızda, daha çox seçim və daha çox azadlığa sahib olursunuz.
Nağd axını, Zehni və Münasibət Kapitalınızı istifadə edərək biznes qurmaq və ya daşınmaz əmlak, intellektual mülkiyyət və davamlı gəlir istehsal edə biləcək hər şey kimi maddi və qeyri-maddi aktivlərə sərmayə qoymaqla yaradılır.
Net dəyərin sizin dəyəriniz olmadığını başa düşün. Pensiya planlaşdırması çox vaxt net dəyərə yönəlir və nağd axını unudulur. Təəssüf ki, pensiya planlaşdırmasında “sərmayə qoymaq” və “səhmlər” praktik olaraq sinonimdir. Bir çox insan, sərmayə seçimlərinin müxtəlifliyini başa düşmür. Anlayın ki, başa düşmədiyimiz sərmayələr üçün çoxlu pul ayırdığımızda, uzaq gələcəkdə ödəniş üçün daha çox risk alırıq.
Aşağı xəttinizi artırın və sızmaları bağlayın. Xərclər məsələsində, bizə tez-tez verilən standart məsləhət, az xərcləmək, fədakarlıq etmək və qənaət etməkdir. Lakin, heç kim Miser-in dediyi kimi, pul qazanaraq azalmır. Bəzi xərcləri aradan qaldırmaq istəyə bilərsiniz, lakin bəziləri daha yaxşı idarə olunmalı, hətta artırılmalıdır. İtkidən qaçan insanlar büdcəyə həddən artıq əhəmiyyət verirlər. Təəssüf ki, büdcə “olmur” deməkdir: “Mən buna görə ödəyə bilmirəm, bu səyahəti ailəmlə təşkil edə bilmirəm.”
İnsanlar lazımsız vergilər, faizlər, sığorta və sərmayə xərcləri vasitəsilə gəlirlərinin 10 faizini itirirlər. Büdcələmək əvəzinə, bu xərcləri düzgün strukturlaşdırmaq vacibdir. Bu, daha çox nağd pul qazandırır. İlk kitabımda, Killing Sacred Cows, qeyri-effektiv xərcləri aşkar etməyi və aradan qaldırmağı izah edirəm. Budgeting Sucks kitabımda isə Nağd Axın İdarəetməsini və faizlərinizi necə azaldacağınızı yenidən danışıqlar aparmaq, yenidən strukturlandırmaq və bölüşdürməklə (3R) açıqlayıram.
Pulunuzla şüurlu olun. Şüurlu Nağd İdarəetmə, xərclərinizi son qəpiyə qədər izləmədiyiniz bir metodologiyadır. Bunun əvəzinə, xərcləmənizdən ən çox faydalanmaq üçün prioritet verirsiniz. Bu, xərclərinizi bilmənizi təmin edir, lakin onlara əsir olmağınıza maneə törədir. Proses, xərclərinizi və nağd axınınızı həftəlik və ya iki həftəlik əsasda izləməyi əhatə edir. Gələcək otuz gün ərzində xərclərinizi gözdən keçirin və bunları aşağıdakı dörd xərclər kateqoriyasına ayırın:
- Destruktiv. İnsani dəyərinizi məhdudlaşdıran, borca girməyinizə səbəb olan və ya istifadəsiz qalan xərclər.
- Həyat tərzi. Həyatdan zövq almağınıza imkan tanıyan xərclər.
- Qoruyucu. Risklərinizi idarə edən, sizi və mülkinizi zərər və ya itkilərdən qoruyan xərclər.
- İstehsalçı. Həyatınızı indiki və gələcəkdə yaxşılaşdıran xərclər.
Bu xərcləri kateqoriyaya ayırdıqdan sonra:
- Destruktiv xərcləri aradan qaldırın
- Həyat tərzi xərclərini nağd ödəniş edərək idarə edin
- Qoruyucu xərclərə baxın ki, onların effektivliyini maksimuma çatdırasınız
- İstehsalçı xərcləri artırın
Nəhayət, aşağıdakı suallara cavab verərək möhkəm bir təməl yaradın:
- Katastrofik( dağıdıcı) riskləri düzgün sığorta, korporativ strukturlar, irs planlaması və aktivlərin qorunması vasitəsilə transfer etmisiniz?
- Ən azı altı ay likvidlik yaratmısınız?
- Özünüzü qorumaq üçün riskləri azaldan texnikaları tətbiq etmisinizmi, məsələn, təminatlar əlavə etməklə, şəxsi zəmanət almaqla və ya sərmayələrinizdə itki dayandırmalar qoymaqla?
Bütün bunlar, sakitlik, aydınlıq yaratmaq və maliyyə güvəni inşa etmək üçün praktiki tətbiqin bir hissəsidir ki, beləliklə, sevəcəyiniz bir həyat qura və yaşaya biləsiniz.
9-cu Fəsil: Sevgi Hərəkatı
Sevgi bir seçimdir. Bütün mürəkkəblik və çətinliklər qarşısında, sevgi seçmək bizim gücümüzdədir. İndi, sevgi sizdən kiminsə idarəçilik xəyalına uyğun davranmağı tələb etmir. Şərti sevgi bir səhvdir. Sevdiyiniz bir həyat yaşayın, səhvlərinizdən dərs alın, məsuliyyət götürün və bilin ki, səhvləriniz sizi daha az sevilən etmir. Sevdiyinizi bilin. Dəyərli olduğunuzu bilin. Kifayət qədər “yetərli” olduğunuzu bilin.
Nəticə: İnanılmaz Bir Həyat
Bu kitabı oxumağa başladığınızda artıq eyni insan deyilsiniz. Bu strategiyaları nə ilə edəcəksiniz? Yeni tapdığınız biliklərinizlə? Sizi çağıran şeyi edərək, maraqlandığınız şeylərlə, sizə sevinc bəxş edən şeylərlə hansı təsiri göstərə bilərsiniz?
Sizin Nömrəniz Nədir? – həyatı bolluqda yaşamağa dair bir düşüncədir. İstəyinizdən aşağı düşsəniz belə, daha resurslu olun. Münasibət Kapitalına daxil olun. Dəstək istəyin. Tək deyilsiniz. İndi vaxtıdır. Özünüz üçün yer yaratmağın vaxtıdır. Axınınızı tapın. İnanılmaz bir həyat sizi gözləyir və bunlara bağlıdır!
